بررسی ژئومورفولوژی حوضه ی آبریز گاماسیاب با تأکید بر اشکال کارست(مطالعه ی موردی زیر حوضه ی کیان)

چکیده: حوضه ی آبریز کیان در جنوب غربی استان همدان و در21کیلومتری شهرستان نهاوند واقع شده است. مسئله ی تحقیق حاضر بررسی اشکال کارست و عوامل ایجاد کننده ی آن است. فرونشست زمین بر روی سنگ های آهکی، زهکشی سریع آب های سطحی بر روی سطوح ارتفاعی باعث ایجاد اشکال مختلف فرسایش شده، از مسائل دیگر تحقیق حاضر می باشد. این مشکلات از یک سو مربوط به شرایط طبیعی حاکم بر منطقه و از سوی دیگر ناشی از دخالت انسان است. لذا شناسایی مسائل و مدیریت صحیح آنها ضروری بنظر می رسد. هدف از انجام این تحقیق بررسی اشکال ژئومورفولوژی کارست و روند ایجاد آن با توجه به شرایط و عوامل موجود در منطقه و طبقه بندی این اشکال می باشد. حوضه ی مورد مطالعه در زون زاگرس چین خورده واقع شده که عمدتاً از سنگ های تشکیل شده است. آهک های انحلال پذیر در مقابل نیروی آب با دخالت دی اکسیدکربن و وجود بارندگی کافی (430میلی متر) زمینه را برای انحلال سنگ ها مهیا ساخته است. وجود گسل ها در جنوب حوضه باعث جدایی سازندها و ایجاد درز و شکاف های سطحی جهت انتقال آب به سفره های زیر زمینی شده است. نفوذ آب بتدریج موجب توسعه یافتگی وگسترش درز و شکاف ها شده و فرایند انحلال را به همراه داشته است. در این تحقیق ابتدا با استفاده از روش مشاهده ی میدانی به بررسی اشکال منطقه پرداخته شد و نقشه های پراگندگی سازندها تعیین گردید و با بررسی میدانی از آنها مکان پراکندگی این اشکال تعیین گردید و نقشه های حوضه محدوده با استفاده از نرم افزار gis ترسیم شد. نتیجه ی تحقیق حاضر نشان می دهد که، شکل گیری اشکال و لندفرم های خاص مناطق آهکی در نتیجه ی فراهم بودن شرایط لیتولوژیکی، زمین ساختی و آب و هوای حوضه شکل گرفته است. که از جمله ی آنها می توان به لاپیه، دولین، غارها، دره ها و چشمه های کارستی اشاره نمود را می توان نام برد، اشکال کارستی عمدتاً در جنوب حوضه تشیکل شده است.